تعریف وسواس فکری_عملی(OCD)
درابتدا اجازه دهید تعریف روشنی از OCD یا همان وسواس فکری-عملی داشته باشیم. موسسهی ملی سلامت روان، OCD را اینگونه تعریف میکند: «اختلالی شایع، مزمن و طولانیمدت که فرد در آن دچار افکار (وسواس فکری) و رفتار (وسواس عملی) غیرقابل کنترل و مکرر میشود و احساس میکند که باید چندینبار این افکار و رفتار را تکرار کند.»
ممکن است این وسواس روی هر چیزی متمرکز شود. در اغلب موارد، وسواس عملی مستقیما به وسواس فکری مربوط است. مثلا، اگر فرد نسبت به امنیت عزیز خود وسواس فکری داشته باشد، احساس میکند باید هر ده دقیقه به او پیام بدهد تا از سلامت او با خبر شود.
وسواس عملی رفتاری آگاهانه و تکراری مانند شستن،شمردن یا چک کردن است و با هدف کاهش اضطراب ناشی از فکر وسواسی انجام میشود.ولی ممکن است حتی بعد از انجام عمل وسواسی،اضطراب کاهش پیدا نکند.
الگوی علایم:
آلودگی:این افکار موجب عمل وسواسی شستن مکرر میشود.
تردید:مانند اینکه آیا من در راقفل کردم یا اجاق را خاموش کردم؟ که اینها موجب چک کردن مکرر میشود.
افکار مزاحم:گاهی به شکل افکار تکراری برای انجام عمل جنسی یا پرخاشگرانه است که برای بیمار شرم آور است.
وسواس تقارن:بیمار تلاش میکند همه چیز مرتب و متقارن باشد.
شمردن:بیمار کارها یا اشیای اطراف را میشمرد.مثلا تغداد قدم ها،تعداد پله ها و...
آیا وسواس قابل درمان است؟
این اختلال به طرز قابل توجهی روی زندگی بیمار و اطرافیان او تاثیر میگذارد، اما میتوان به این افراد کمک کرد. ابتدا باید از نوع خاصی از درمان شناختی-رفتاری به نام تکنیک مواجهه و جلوگیری از پاسخ (ERP) و همچنین مصرف دارو بهره گرفت. در ERP، بیمار تحت نظارت متخصص، با عواملی تشدیدکنندهی وسواسگونه روبهرو خواهد شد و تلاش میکند که اضطراب خود حین مواجهه با این محرکها را کاهش دهد تا مجبور به انجام عمل وسواسگونه نشود. استفاده از داروهای مهارکنندهی بازجذب سروتونین (SSRIs) در کنار ERP نیز روشی موثر برای درمان است. تا به امروز حدود سه دهه از تاثیر مثبت این درمان، روی بیماران مبتلا به وسواس فکری-عملی میگذرد.
برای درمان اختلال وسواس فکری-عملی میتوانید از راهنماییهای روانشناسان تیم یارا بهره ببرید. کلینیک روانشناسی یارا با درک نیازهای بیماران مختلف امکان نوبت دهی از بهترین روانشناسان تهران را در سایت خود فراهم کرده است.